Al in 1798 wees Johann Christoph Adelung op de voordelen van het ‘zweetbad’. Hij omschreef het als een heet bad dat de lichaamssappen zuivert en kan worden gebruikt om griepinfecties tegen te gaan, spieren, gewrichten en ademhaling gezond te houden en het immuunsysteem te versterken.
Dit aangenaam warme gebruik, dat we tegenwoordig kortweg sauna noemen, wordt almaar populairder. Saunahutten zijn er inmiddels in diverse uitvoeringen en voor uiteenlopende doeleinden. De traditionele houten variant in de vorm van een hut met geïntegreerde saunakachel is echter nog altijd het wijdst verspreid.
Bij een temperatuur van 80 °C tot 130 °C kan een saunasessie werkelijk wonderen doen voor ons lichaam. Met voordelen die reiken van musculaire en mentale ontspanning en een betere lichamelijke gezondheid tot aan een antirimpeleffect, is de sauna zeker iets om de komende maanden uit te proberen. Doordat de sauna onze lichaamstemperatuur verhoogt, denkt ons lijf dat we koorts hebben. In reactie daarop gaan onze immuuncellen keihard aan het werk om ons te beschermen tegen infecties, en hebben de verkoudheidsvirussen die in het najaar rondwaren het nakijken. Het zogenaamde opgieten – het pièce de résistance van de hele sauna-ervaring – zorgt voor een kortstondige stijging van de luchtvochtigheid, waardoor je de hitte nog intenser beleeft. Meestal is het water dat voor het opgieten wordt gebruikt, verrijkt met enkele druppels etherische olie, zodat de hele ruimte wordt gehuld in een heerlijke, weldadige geur.
MAAR: mocht je al griep hebben of een acute infectie hebben opgelopen, is een saunabezoek ten zeerste af te raden.
In de loop der jaren werd het zweetbad steeds verder afgestemd op de menselijke behoeften en kwam er een breed scala aan saunavarianten op de markt. De Finse blokhutsauna, die je vaak bij zwembaden ziet, is er ook voor thuis, in de vorm van een compacte cabine die in de badkamer kan worden geplaatst.
Voor wie het wel iets minder heet mag, is de stoomsauna een goede optie. Met een temperatuur van 40 °C tot 60 °C en een luchtvochtigheid van circa vijftig procent ben je verzekerd van een aangenaam potje zweten dat niet al te belastend is voor hart en circulatie.
Na acht tot vijftien minuten in de sauna volgt een korte afkoelfase in de frisse lucht. Dat is bevorderlijk voor de opname van zuurstof door de longen en helpt de luchtwegen sneller af te koelen. Dan volgt – niet alleen voor de adrenalinestoot – een koud bad of koude douche (of een duik in de sneeuw). Daarna pak je jezelf warm in en gun je je lijf een kwartiertje om bij te komen en te herstellen.
Voor het beste effect herhaal je de stappen twee à drie keer en doe je dit alles als het even kan minstens een keer per week. Dan geef je griep en verkoudheid geen schijn van kans!